Μπόσκο, Τζοβάνι

(Giovanni Bosco, Καστελνουόβο ντ’ Άστι 1815 – Τορίνο 1888). Άγιος της Δυτ. Καθολικής Εκκλησίας, παιδαγωγός και ιδρυτής της αδελφότητας των Σαλεσιανών. Το 1841 χειροτονήθηκε ιερέας και απέκτησε παιδαγωγική εμπειρία στο μικρό Ορατόριο για τα φτωχά παιδιά, αφιερωμένο στον Άγιο Φραγκίσκο ντε Σαλ, που είχε ιδρυθεί το 1846 στο Βαλντόκο. Το 1853 ίδρυσε εσωτερικά εργαστήρια για νεαρούς τεχνίτες, το 1859 τη διδασκαλική αδελφότητα των Σαλεσιανών και κατόπιν την αδελφότητα των θυγατέρων της Παναγίας της Βοηθούσης, για τη μόρφωση των κοριτσιών των λαϊκών τάξεων. Στις αδελφότητες αυτές πρόσθεσε το 1875-76 την Ευσεβή Ένωση των Συνεργατών, που είχε χαρακτήρα λαϊκού κλήρου. Στο μεταξύ είχε οργανώσει, εκτός από το Ορατόριο, πολυάριθμα άλλα μορφωτικά ιδρύματα, όπως κολέγιο για εσωτερικούς μαθητές, οίκημα για εξωτερικούς, σχολές ουμανιστικές, τεχνικές και επαγγελματικές (από το 1862 ίδρυσε εργαστήριο για την εκμάθηση τυπογραφίας και σιδηρουργίας). Το 1875 εγκαινίασε και την ιεραποστολική δραστηριότητα της αδελφότητας. Ο Μ. έγραψε πολυάριθμα έργα λαϊκού, θρησκευτικού και ηθικού περιεχομένου. Η παιδαγωγική σκέψη του είναι φανερή όχι μόνο στο περίφημο έργο του Το προληπτικό σύστημα στην εκπαίδευση της νεολαίας (1877), αλλά και στα βιογραφικά Απομνημονεύματα και σε μερικούς Κανονισμούς, όπως οι Κανονισμοί του Ορατορίου του Αγίου Φραγκίσκου ντε Σαλ και Κανονισμοί για τους οίκους της Εταιρείας Αγίου Φραγκίσκου ντε Σαλ, που δημοσιεύτηκαν το 1877. Η παιδαγωγική του Μ. βασίζεται κυρίως στην έννοια της πρόληψης αντί της καταστολής, κρατώντας μακριά το κακό μέσω της θετικής αντιπαράθεσης του καλού και της ενίσχυσης της θέλησης του νέου, ιδιαίτερα με την «πλήρη απασχόληση» σε παιδαγωγική δραστηριότητα, που την έβλεπε περισσότερο στο πεδίο των σχολών-εργοστασίων παρά στις ρητορικές εξάρσεις του ουμανισμού. Τις αρχές αυτές ο Μ. εφήρμοσε στην πράξη προπάντων με τα εξαιρετικά προσόντα του ως δασκάλου. Τα σαλεσιανά ιδρύματα είναι αρκετά διαδεδομένα σε όλο τον κόσμο· το 1968 υπήρχαν 1427, σε όλο τον κόσμο, από τα οποία 250 στην Ιταλία, με περισσότερους από 500.000 μαθητές. Σήμερα στα σαλεσιανά ιδρύματα απασχολούνται πάνω από 40.000 άτομα σε περισσότερες από 100 χώρες παγκοσμίως. Ο Τζοβάνι Μπόσκο, άγιος της Δυτικής Καθολικής Εκκλησίας, παιδαγωγός και ιδρυτής της αδελφότητας των Σαλεσιανών.